Dit zijn de winnaars van de Toneelprijzen 2025

THEO D'ORS

Meest indrukwekkende acteerprestatie in een dragende rol:

Daniël Kolf in De dood van Benny Simons van Orkater, regie: Shady El-Hamus
“In De dood van Benny Simons speelt Daniël Kolf het titelpersonage dat gedwongen wordt over de grenzen van de dood zijn levenskeuzes na te lopen. Daniël Kolf levert een krachtige en aangrijpende hoofdrol, waarin hij het morele en emotionele spanningsveld van zijn personage met grote precisie vormgeeft. Daniël toont een indrukwekkend scala aan emoties – van woede en wanhoop tot tederheid en twijfel – en weet deze vloeiend met elkaar te verbinden. Zijn spel is gelaagd, naturel en steeds geloofwaardig.” aldus de Toneeljury.

Meest indrukwekkende acteerprestatie in een bijdragende rol:

Julia Ghysels in Holly Goosebumps van Het Zuidelijk Toneel, regie: Ada Ozdogan
“In Holly Goosebumps schittert Julia Ghysels als een getroebleerde godin in deze hallucinerende metamythe die even geestig als slim is. De voorstelling knipoogt rijkelijk naar de talloze heldenverhalen uit de westerse geschiedenis en gooit daar een flinke scheut Tarantino-speak en popcultuur overheen – een veeleisende mix van registers en speelstijlen die het uiterste vraagt van het ensemble. Spek voor de bek van de spelers van Het Zuidelijk Toneel. Julia Ghysels manifesteert zich als absolute uitschieter. Ghysels beheerst de complexe stijl van Ozdogan meesterlijk: schijnbaar moeiteloos laveert ze tussen horror en humor, tussen verheven en banaal, en tussen tongue-incheek en sérieux.” aldus de Toneeljury.

Meest grensverleggende podiumprestatie:

Het gezamenlijke ensemble van [meeuw] van Toneelhuis, Olympique Dramatique en theater arsenaal, regie: Stijn Van Opstal
“De jury heeft ervoor gekozen om de gezamenlijke prestatie van het gehele spelersensemble van [meeuw] te nomineren voor een grensverleggende Theo d’Or. Het is uitzonderlijk wat zij voor elkaar krijgen als spelersgroep. Uiterste toewijding en openheid spatten van de speelvloer en leiden tot het gevoelige, muzikale en intelligente samenspel dat zij over het voetlicht brengen. Hun [meeuw] gaat expliciet over het verlangen je verstaanbaar te maken aan de ander. En dat spel van verstaan en nietverstaan, elkaar begrijpen en elkaar niet begrijpen, van verlangen en onmogelijkheid, is tot in de puntjes vervolmaakt. Nergens wee of zoet, steeds scherp, vol emotie en vitaliteit.” aldus de Toneeljury over [meeuw].

MIME/PERFORMANCE PRIJS

Melyn Chow voor Shaking Shame van Frascati Producties in coproductie met CAMPO
De jury over Melyn Chow: “In Shaking Shame nodigt Melyn Chow het publiek uit voor een indringende en contemplatieve ervaring. De toeschouwers omringen een spiegelend vlak waarop vijf naakte lichamen met wisselende intensiteit bewegen. De lichamen spiegelen zich niet alleen in de vloer, maar ook in de blik van de toeschouwer. De voorstelling legt zo een voyeuristische dimensie van theater bloot. Niet als sensatie, als spiegel van onze sociale codes. Het zichtbare plezier en de vrijheid waarmee de performers bewegen werkt aanstekelijk, maar zet ook het spanningsveld tussen schaamte en genot op scherp. Een bevrijdende oefening in kwetsbaarheid.”

GOUDEN KREKELS

Meest indrukwekkende productie in het jeugdtheater:

A Country Inside My Head van Dimphna van Kempen/HNTjong
Uit het juryrapport: “De makers van A Country Inside My Head lieten zich inspireren door de verhalen van middelbare scholieren die zelf een vergelijkbare reis maakten, en die authenticiteit voel je in iedere vezel van deze ontwapenende voorstelling. Het ontroerende verhaal wordt ondersteund door de videoscenografie van filmmaker Isaura Sanwirjatmo, waarin een groep meiden in Tiktok-achtige filmpjes dilemma’s beantwoordt als ‘zijn Nederlandse jongens of jongens in je geboorteland leuker’. In A Country Inside My Head komen het verdriet over wat je hebt achtergelaten en de ononderdrukbare levenslust van tienermeiden zo prachtig bij elkaar.”

Meest indrukwekkende podiumprestatie in het jeugdtheater:

Piet Kooij in Alleen maar lieve jongens van Loek Bakker/HNTjong
Over Piet Kooij in het juryrapport: “Vanaf moment één heeft Piet Kooij de toeschouwer van Alleen maar lieve jongens in de tang. Je valt als toeschouwer als een blok voor dit jochie, dat steeds zijn hart op de tong heeft en het zijn vaders, docenten en klasgenoten daarmee flink lastig maakt. Het geweldige aan de acteerprestatie van Kooij is dat hij vertrekt vanuit de onrust die in Zeno’s lijf en hoofd zit, en die tot centrale inzet van zijn performance maakt. Kooij blijft als acteur zowel mentaal als fysiek altijd in beweging waardoor hij perfect met zijn rol samenvalt.”

PROSCENIUM-ACHTER-DE-SCHERMEN-PRIJS 2025

Simon van den Berg
Simon van den Berg studeerde Theaterwetenschappen, is hoofdredacteur van de Theaterkrant en is daarnaast expert op het gebied van digitalisering. Hij ontvangt de Prosceniumprijs wegens zijn werk in meerdere hoedanigheden: als gelouterd toneelcriticus bij o.a. Het Parool, zijn inspanning voor de Theatermaker en de Theaterkrant, het aanjagen van meerstemmigheid in de toneelkritiek en het mede opzetten van podiumkunst.net, waarmee een groot online theaterarchief in leven blijft.

De jury over Simon van den Berg: "Verbinden, ontsluiten en doorgeven, met deze drie werkwoorden kun je Simons loopbaan samenvatten. Daarnaast is hij een benaderbaar en warm mens, met een vitale wil tot weten, die we met grote trots deze Prosceniumprijs 2025 uitreiken."

Hier kun je het volledige juryrapport van de Toneelprijzen 2025 vinden.

Naast de VSCD Toneelprijzen zijn tevens de Regieprijs, de Ontwerpersprijs en de ACT Award uitgereikt. Lees meer op www.tf.nl.

Over de VSCD Toneelprijzen
De VSCD Toneelprijzen behoren tot de meest prestigieuze onderscheidingen in het Nederlandse theater. Elk jaar worden ze door de Nederlandse Toneeljury uitgereikt aan de meest indrukwekkende makers, producties en prestaties van het afgelopen seizoen, tijdens het Nederlands Theater Festival in ITA.

De VSCD Toneelprijzen worden mede mogelijk gemaakt door de VriendenLoterij en Podium Cadeaukaart.