De afgelopen tijd peilde Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) hoe het op dit moment met podia in Nederland gaat. Over het algemeen lijkt het erop dat het langzaamaan weer beter gaat met de kaartverkoop na corona. Daar staat tegenover dat de energie- loonkosten de afgelopen tijd flink zijn opgelopen. Veel podia wachten nog steeds op energiecompensatie en indexatie van de subsidie. Daarnaast maakt men zich zorgen om het mogelijk afschaffen van het lage btw-tarief op toegangskaartjes. Dat zou namelijk betekenen dat de kosten nog verder oplopen en heeft directe gevolgen voor de betaalbaarheid en toegankelijkheid van podia.
Kaartverkoop biedt hoop
VSCD peilde hoe het met de verkoop van de kaarten in mei 2023 ging ten opzichte van mei 2019. Van de respondenten gaf 56% aan dat de kaartverkoop geëvenaard werd of in veel gevallen zelfs is gestegen, 35% van de respondenten had een hogere kaartverkoop en bij 21% van de respondenten bleef de kaartverkoop gelijk. Daar tegenover staat dat 44% van de respondenten met een lagere verkoop te maken kreeg. In totaal lag de voorverkoop daarmee gemiddeld op 3,8% lager dan in 2019.
Podia wachten op energiecompensatie en indexatie van subsidies
Onze leden gaven in januari dit jaar nog aan dat hun energiekosten ten opzichte van een jaar daarvoor, met maar liefst gemiddeld 212% waren gestegen. Het Rijk heeft € 300 miljoen voor energiecompensatie vrijgemaakt middels het gemeentefonds, maar lang niet alle gemeenten gebruiken dat geld om podia daadwerkelijk te compenseren. Navraag onder onze leden leert dat 56% van de podia nog helemaal geen compensatieregeling aangeboden hebben gekregen van hun gemeente en niet weten of er een regeling komt. Daarbij weet 27% van de podia die wel compensatie krijgen nog niet hoeveel ze daadwerkelijk krijgen. Een ander punt is dat subsidies de afgelopen tien jaar niet- of nauwelijks geïndexeerd zijn door gemeenten. Uit cijfers van het CBS (Dossier Culturele en creatieve sector) blijkt dat de Nederlandse podia tussen 2010 en 2019 maar liefst 215 miljoen euro misliepen, omdat subsidies niet werden geïndexeerd. Dat is dus een ontwaarding van de gewone subsidie van gemeenten aan podia.
Het lage Btw-tarief op toegangskaartjes
Ook het plan van het kabinet om het lage btw tarief van 9% mogelijk af te schaffen, brengt kosten met zich mee en heeft directe gevolgen voor de betaalbaarheid en toegankelijkheid van podia en cultuur in het algemeen. Het invoeren van het hoge Btw tarief betekent een prijsstijging van 12% die podia niet kunnen verrekenen in de toegangsprijs. Dit levert een extra kostenpost van 25,1 miljoen euro (prijspeil 2019) op voor de podia. Dat zou een zoveelste, zware tegenvaller voor de podia zijn. Daarom verzoekt VSCD het kabinet met klem om het huidige btw regime voor toegangskaartjes voor de Nederlandse podia te handhaven, om gemeenten aan te sporen om het geld dat bedoeld is voor energiecompensatie ook daarvoor te gebruiken en om hun subsidies te indexeren overeenkomstig met het CPI. Alleen zo kunnen we de podia, die zo belangrijk zijn voor de cultuur in Nederland, overeind houden. Bovenstaande punten werden door de directeur van de VSCD, Gabbi Mesters, nog eens benadrukt in een interview bij het radioprogramma Zakendoen van BNR.
